LỜI NÓI ĐẦU
Cuốn Từ điển y dược Pháp – Việt được tổ chức biên soạn và xuất bản năm 1963. Sau đó, được chỉnh lý và tái bản vào các năm 1973 và 1976. Từ bấy đến nay, tính đã gần 30 năm. Trong khoảng thời gian ấy, khoa học công nghiệ và riêng y học cũng đã có những bước tiến dài. Nhiều chuyên ngành đã phát triển khá nhanh như miễn dịch học, di truyền học, thiết bị y học hiện đại…Nhu cầu thuật ngữ y học đòi hỏi những từ mới đáp ứng tình hình phát triển của y học, sinh học.
Do đó, chúng tôi nhận thấy cần thiết phải chỉnh lý, bổ sung, biên soạn lại cuốn Từ điển y dược học (với sự tài trợ của Vụ khoa học đào tạo Bộ Y tế). Lần xuất bản này, cuốn sách lấy tên là Từ điển y học Pháp – Anh – Việt (khoảng 90.000 từ).
Hiện nay cán bộ Dược có thể tra cứu cuốn Từ điển bách khoa Dược, nội dung được đầy đủ hơn. Tuy nhiên, trong cuốn này vẫn để nguyên phần Dược trước đây. Nội dung dược liệu được chỉnh lý và bổ sung cẩn thận. Hy vọng cán bộ y có thể tra cứu phần Dược trong cuốn Từ điển này.
Cuốn Từ điển y học, ngoài tiếng Pháp là chủ yếu, được bổ sung thêm phần tiếng Anh (cho các mục từ chính) vì hiện nay số người biết tiếng Anh ngày càng tăng.
Chúng tôi cũng đã cố gắng bổ sung các thuật ngữ về trang thiết bị y tế hiện đại.
Tất cả các thuật ngữ trong cuốn Từ điển y dược Pháp – Việt đều được xem xét lại, một số từ quá cũ đã được lượt bớt, nhiều thuật ngữ mới đã được bổ sung.
Những bộ từ điển của các ngành khoa học khác, những cuốn thuật ngữ của các chuyên khoa xuất bản mới đây ở trong nước và các cuốn từ điển y học ở nước ngoài gần đây đã giúp nhiều cho công tác chỉnh lý và bổ sung, trong việc biên soạn cuốn Từ điển y học Pháp – Anh – Việt.
Tuy đã cố gắng đưa thêm một số từ các chuyên khoa, nhưng trong cuốn Từ điển y học nói chung, không thể có đầy đủ các từ chuyên khoa. Xin bạn đọc thông cảm.
Về vấn đề phiên thuật ngữ khoa học nước ngoài, qua một thời gian dài sử dụng, nghiệm chứng, chúng tôi nhận thấy phiên theo chữ viết là thích hợp. Đối tượng sử dụng cuốn Từ điển y học này đều biết ít nhiều ngoại ngữ. Do đó phiên theo chữ viết thuận lợi cho người dùng hơn.
Tuy nhiên một số từ do đã sử dụng quá quen thuộc, chúng tôi vẫn để nguyên như cũ.
Thí dụ:
abcès → áp xe
éther → ête
virus → virút
schock (choc) → sốc
vaccin → vắcxin v.v..
Ngôn ngữ luôn luôn phát triển với cuộc sống. Những từ tiếng Việt đã được chỉnh lý lại cho phù hợp với đời sống hiện tại. Nhưng rồi tương lai có những tiến bộ về ngôn ngữ, về khoa học y học.
Chúng tôi tin rằng trong một thời gian nữa, cuốn sách sẽ được biên soạn lại cùng với những bước phát triển mới của ngôn ngữ học và y học nước nhà.